Digitale Fotografie Vakantie

Leer écht goed fotograferen

Benq SW321C test

Dit is een hele serieuze monitor. Qua formaat en prijs. Voor iets minder dan 2000 euro koop je deze hele grote, maar ook zeer goede monitor. Heb je dat budget niet dan kun je nu stoppen met lezen. Er zijn wel alternatieven, maar niet zo goed als deze voor relatief zo weinig geld. Daar kom ik later wel op terug in deze test. Een hele goede monitor kopen voor weinig geld gaat haast niet lukken.

Eisen zijn dan 99% Adobe RGB dekking en in in dit geval graag willen werken met een grote 32 inch monitor. Ik moet wel want ik werk met Hasselblad. Die resolutie is zo hoog dat ik op een "oude Dell 27 inch" eigenlijk nooit goed kon zien hoe scherp de Hasselblad foto's waren. Omdat de resolutie van die "oude Dell monitor" te laag is. En het is niet gezegd dat een grotere monitor dat wel kan laten zien, maar je moet tenminste een 4 K monitor hebben wil je resoluties zoals gebruikt door Hasselblad of nu ook de Nikon Z8, Z9 of vergelijkbare Canon's en Sony's zichtbaar kunnen maken. Al die hoge resoluties van al die nieuwe camera's is dan wel leuk en aardig, maar je monitor moet er ook wat mee kunnen.
Stacks Image 13

Size does matter

De naam van de monitor geeft al aan dat deze 32 inch groot is. Echt groot. Ideaal om mee te werken. Ik dacht dat de standaard toch wel 27 inch zou zijn, maar 32 inch werkt nog veel fijner. Hoe groter hoe beter! Je krijgt een betere en vooral duidelijker totaal indruk van je op hoge resolutie gefotografeerde foto. Het kijkt rustiger en makkelijker. Omdat de foto makkelijker op het grote scherm past. Belangrijk is daarbij wel dat je ook een computer hebt die een hoge resolutie kan draaien. Met een standaard 2500x 1440 resolutie heb je niet zo veel aan deze grote jongen. Dan kun je beter op een 27 inch monitor blijven werken. 3840 x 2610 resolutie werkt veel beter op de 32 inch van Benq.
Stacks Image 72

Het scherm

Het scherm wat in de monitor zelf zit ingebouwd is het allerbelangrijkste. De prijs van de Ben monitor is hoog en dat komt door het scherm wat gebruikt wordt voor deze monitor. Het woord scherm kan ik eigenlijk beter vervangen voor het woord panel. Dat is dus het scherm. Maar panel dekt betere de landing. Wat het panel kan en technisch toe in staat is is voor jou als serieuze fotograaf belangrijk. Een monitor als deze Benq moet tenminste 99% Adobe RGB kleuren kunnen weergeven. Kan een monitor dat niet dan moet je hem niet kopen. 95% Adobe RGB dekking is al te laag voor de prijs die je ervoor moet betalen.

Adobe RGB 99% is een must. Dat betekent dat je slechts 15 van de Adobe RGB kleuren niet kunt zien. Voor 99% van de mensen is dat niet erg, dat je 1 procent mist. Die zien dat niet. Ik denk het af en toe wel nog te zien, maar ik ben ook een enorm pietje precies met kleuren. Ik denk het wel te kunnen zien. Juist omdat ik kleur echtheid voor portretten en product fotografie zo enorm belangrijk vind. Andere soorten fotografie luisteren soms wat minder nauw.

99% Adobe RGB kleurweergave is dus iets waar je voor moet betalen. Let niet op waarden als 100% Srgb kleurdekking. Dat stelt niets voor. Dat kan zelfs de aller goedkoopste en slechtste monitor. En toch kom ik soms nog wel eens dure monitoren tegen, van rond de 600-700 euro waar dan bijstaat in de specificaties dat de monitor 99% Srgb kleurdekking geeft. Dat is een hele slechte monitor. Nooit kopen. Maar veel eindgebruikers weten dit niet. En kopen het toch omdat ze niet beter weten en denken genoeg geld te gaan uitgeven en dat het daarom wel goed moet zijn.

Monitor kalibratie

De Benq SWC321C komt standaard vanuit de fabriek gekalibreerd. Een reden waarom de prijs hoger is. Hecht hier niet veel waarde aan. Het is leuk en aardig, maar het eerste wat je moet doen is zelf je nieuwste aanwinst kalibreren. Er is net sinds van de week een nieuw Kalibratie software op de markt gekomen ( juni 2023) en die is heel erg goed. Die heet Palette Master Ultimate een is de opvolger van de Palette Master. Die laatste was ook goed, maar de nieuwste is beter en handiger. In een andere test zal ik Benq's eigen kalibratie software uitleggen en verklaren.

Ik zelf heg op verschillend manieren de Ben1 SWC321C gekalibreerd. Met de X-Rite I1 display pro en de software van X-Rite. Die erg goed is. Maar ook met inmiddels twee versies van de Palette Master van Benq. De ultimate uitvoering is de makkelijkste en de beste. Het geeft in alle gevallen een veel betere kalibratie dan die vanuit de fabriek. Die is niet slecht, maar zeker niet goed genoeg voor een precies werkende fotograaf. Onder andere de helderheid en verzadiging zijn vanuit de fabriek te fel en te kleurrijk.

Het voordeel van een goed gekalibreerde monitor is, is dat als die echt goed gekalibreerd is je het echt kunt geloven wat je ziet op het scherm. Dan kom je in de fase van what you ste is what you het ( WYSIWYG). Heb je dat bereikt dan wordt alles heel veel makkelijker. Printen, foto's voor de website in Srgb en ga zo maar door. Je krijgt dan een hele betrouwbare workflow. En dat werkt zo fijn! Maar je betaalt er wel een groot bedrag voor. Bijna 2000 euro om precies te zijn. En dat is voor nagenoeg iedereen heel veel geld.

Lang geleden werkte ik op een goede Dell 27 inch monitor. Ook die kostte destijds 800-900 euro. Maar die haalt het niet bij een Benq 32 inch. Het verschil is best wel groot. Het prijs verschil ook, maar de Dell heeft mij destijds nooit kunnen leveren waar ik op gehoopt had. Op 1 procent na kleur echtheid. De Deel kwam niet verder dan 94% Adobe RGB kleurweergave. Het lijkt niet veel 5% verschil, maar als je zelf foto's print kom je erachter dat 5% kleurweergave verschil wel veel is. Met 94% Adobe RGB kleurweergave is zelf printen toch meer gokken en hopen op een goede print vergeleken met een 99% Adobe RGB weergave. Dan weet je gewoon dat de print er nagenoeg hetzelfde uit de printer komt glijden als dat je op je beeldscherm zag. En dat scheelt heel veel tijd, ergernissen, paper, inkt en dus ook geld.

Hockey puck

Stacks Image 101
Een wat? Ja er wordt bij de SWC321C een hockey puck meegeleverd. Op zich reuze handig, maar ook een beetje overschat. Alle bedieningen zijn ook benaderbaar via de knoppen op het scherm. De hockey puck is een extra bediening. Die je vlakbij je toetsenbord kunt leggen. Het is dus makkelijker. Draaien klikken voor luie mensen. Verschillende kalibraties, kleurstanden en instellingen zijn zo makkelijk te veranderen. Het werkt goed, dat zeker. Is het echt nodig? Nee dat niet, maar makkelijk is het wel.

Aansluitingen:

Stacks Image 105
De Benq monitor kan op vele verschillende manieren aangesloten worden. USB-C verdient de voorkeur. Dat is de meest stabiele en betrouwbare aansluiting. HDMI in en uit is er ook. Echter, HDMI is niet echt gemaakt voor beeld. Meer voor stereo en TV installaties. Maar dara zit dan toch ook beeld bij? Ja dat klopt. Maar qua kalibratie is USB-C gewoon betrouwbaarder. Een HDMI aansluiting kan met kalibratie wel eens misgaan ten aanzien de zwarten. Het hoeft niet, maar het kan wel. Er zijn zoveel variabelen. Je computer, je grafische kaart, de monitor en je besturing systeem. De kans op fouten is met HDMI gewoon wat groter. Daarom kies ik voor een USB-C aansluiting met name door en voor een betrouwbare kalibratie. Een display port is er ook nog. Met name handig voor Apple gebruiker. Maar USB-C is nog handiger.

Benq heeft zojuist een niet eigen kalibratie programma uitgebracht. Ik gebruik hem al en die is erg goed. Een test zal ik hier eerdaags over schrijven. Hier volgt later meer over.

Aan de zijkant van de monitor zijn er nog twee USB 3 aansluitingen met een card reader.
Stacks Image 107
Er zijn dus veel mogelijkheden om aan te sluiten en door te koppelen. In feite heb je met de hierboven afgebeelde USB aansluitingen een kleine USB hub erbij. USB aansluitingen kun je haast nooit genoeg hebben. Ook dan is er meteen een voordeel als je je beeldsignaal USB -C hebt aangesloten. Via de USB- C aansluiting onder de monitor worden deze twee USB poorten ook meteen USB 3 aansluitingen.

Pluspunten Benq SWC321C

2000 euro voor monitor betalen is heel erg veel geld. En toch ook weer niet. Daar kom ik later op terug.

Het grootste pluspunt is de topkwaliteit. Het is het beste beeldscherm waar ik ooit naar heb gekeken. En ik heb er veel gezien. 32 inch groot, dat is een feest voor de ogen. Het kijkt zo makkelijk en lekker weg. Alles is veel duidelijker. En als de monitor eenmaal echt goed gekalibreerd is dan heb je het helemaal naar je zin. En met goed kalibreren ben je best wel even bezig. Om het door te krijgen. Een monitor in deze prijsklasse kalibreer je niet zomaar even. Ja het kan wel snel en goed maar je wilt het maximale eruit halen. Daarvoor heb je veel geld betaald. En dat wil je eruit halen. Dus je moet echt wel je beste doen met kalibreren om dat eruit te halen. Het nieuwe Benq Palette Master Ultimate helpt daar geweldig goed bij. Het is veel beter en vooral makkelijker dan de voorganger van Benq's eigen kalibratie software. Sterker nog, het kan haast niet meer fout gaan. Erg sterk van Benq.

Een ander groot pluspunt is het matte scherm van de SWC321C. Wat een genot en rust voor de ogen. Wanner je zoals ik jaren hebt gewerkt om iMac's met glimmende en spiegelende schermen dan is dit ineens een oase van rust. Je ziet niets meer van de omgeving terug in je beeldscherm. Dat is zoveel rustiger.

En dan hoort er uiteraard ook nog een standaard meegeleverde Hood (kap) bij. Dat houdt vals invallend licht nog meer tegen en zorgt ervoor dat je nog rustiger kijkt naar je beeldscherm. Alsof je in een zwarte doos zit te kijken.

Het allergrootste pluspunt van de Benq SW321C is echter toch heel gewoon de topkwaliteit. Levensechte fotografie krijg je op je monitor te zien zoals je het echt hebt gefotografeerd. Mits je goed kalibreert. Dat laatste is een absolute voorwaarde. Standaard uit de fabriek is de kalibratie okay, maar niet goed genoeg. Dat moet je zelf doen. Sinds deze week is dat met Palette Master Ultimate een fluitje van een cent.

Voor wie is deze monitor?
Voor de hele serieuze fotograaf of voor een professionele fotograaf. 2000 euro is een flink bedrag. Dat is echt niet voor iedereen weggelegd. De aankoop van deze monitor heeft ook alleen zin als je echt het uiterste uit je fotografie werk wilt halen. Kopen is één, gebruiken is twee. Het stelt ook hogere eisen aan je eigen fotografie. Slordig werken en het wordt zichtbaar. De diepste zwarten komen met deze monitor ineens tot leven en krijgen nuanceringen. Nuanceringen die je eerder niet gezien hebt op je oude monitor. Het zelfde geldt voor de hoge lichten. Het kleinste overbelichting foutje wordt gewoon zichtbaar.

De Benq SW321C kopen heeft dus alleen zin als je ook heel precies fotografeert, anders kun je het achterwege laten. Niet kalibreren en het heeft ook geen zin. Alleen kopen als je heel precies werkt en bijvoorbeeld ook veel of regelmatig print. Het is een groot genoegen hoe 1 op 1 mijn prints uit de printer komen en precies lijken op wat ik op mijn scherm zie. Dat maakt het werken en verwerken zoveel makkelijker. 99% Adobe RGB, dat is wat het om draait. En Benq heeft een super monitor gebouwd.

Concurrenten:
Ja die zijn er. Onder andere de Apple studio display. Die start met ene lagere prijs, maar dan moet je bij Apple nog allerlei lossen onderdelen erbij bestellen. Waaronder een een niet reflecterende glasplaat. En daarna nog de in hoogte verstelbare stand. Dat is niet standaard bij Apple. Uiteindelijk kom je dan uit op een kleine 2500 euro. Ook een goede monitor , maar toch al weer veel duurder.

Een Eizo Coloredge CG 319X durf ik ook wel naast deze Benq 32 inch te plaatsen. Kwalitatief mag je ze absoluut met elkaar vergelijken. Beiden hebben hardware matige kalibratie. De Eizo kost echter wel 4500 euro. Waar zit het verschil in? Ik zie het niet.

Resumé:
De beste monitor die ik ken. Voor een relatief lage prijs als je het vergelijk met concurrenten. Maar ja, toch nog steeds 2000 euro. Dat dan weer wel. Ben je serieus ( heel erg serieus) met fotografie bezig dan is dit een hele goede keuze.
Beoordeling: 9.9